DOFINANSOWANIE

Net-billing zalety systemu

Jakie zmiany czekają nas od kwietnia 2024?

Rynek Energetyczny w Polsce

W ubiegłym roku uwaga wszystkich skupiała się na mrożeniu cen energii dla gospodarstw domowych i zauważalnie taniejących instalacjach fotowoltaicznych. W 2023 roku zauważalny był również rosnący trend sprzedaży magazynów energii. Nie bez znaczenia było również wprowadzenie w 2022 roku systemu net-billing.

Jednak już teraz wiemy, że i w bieżącym roku czekają nas spore zmiany. Jakie zmiany czekają właścicieli paneli słonecznych? Poznaj główne zalety systemu net-billing i zmiany, jakie w jego zakresie mają się pojawić w kwietniu 2024 roku.

System net-metering na czym polegał stary system

W poprzednim w systemie upustowym prosumenci nie mieli możliwości sprzedania nadwyżek wyprodukowanej energii. Nadwyżki były wówczas nieodpłatnie przekazywane do sieci, a w zamian prosumenci nabywali prawo to późniejszego, nieodpłatnego korzystania z energii, gdy zapotrzebowanie to wzrastało. Jednak obowiązywały pewne limity. W przypadku instalacji fotowoltaicznej o mocy do 10 kWp prosument, za każdą 1 kWh przekazaną do sieci mógł odebrać 0,8 kWh. W przypadku instalacji o mocy powyżej 10 kWp współczynnik ten ulegał jeszcze większemu obniżeniu, umożliwiając pobór zaledwie 0,7 kWh.

Korzyści płynące z systemu net-billing

Nie ulega wątpliwości, że nowy system net-billing, mimo początkowych wątpliwości co do jego opłacalności, wypada na tle net-meteringu naprawdę korzystnie. Rozliczenie bezgotówkowe, obowiązujące w systemie odpustowym nie nakładało na prosumentów żadnych dodatkowych opłat. Zapłatę w tym wariancie stanowiła nadwyżka prądu, której część sieć pozostawiała dla siebie.

Czy wobec tego, system net-billing, opierający się na wymianie handlowej rzeczywiście jest korzystny? Okazuje się, że tak. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zalety płynące z systemu net-billing:

Korzyści net-billing:

  • Możliwość pełnego wykorzystania wyprodukowanej energii – system net-billing gwarantuje pełne wykorzystanie wytworzonej energii. W okresie większego nasłonecznienia, gdy instalacja generuje energię znacząco przewyższającą zapotrzebowanie gospodarstwa domowego, wszystkie nadwyżki są odpłatnie przekazywanie do sieci.

Środki ze sprzedaży energii wyprodukowanej z instalacji fotowoltaicznej kumulowane są w wirtualnym portfelu prosumenta, z którego następnie są pobierane, w przypadku gdy energii własnej zabraknie. To sprawia, że cała energia wyprodukowana przez instalację fotowoltaiczną jest w pełni wykorzystana.

  • Pełna kontrola zużycia energii – wprowadzone wraz z systemem net-billing specjalne liczniki zużycia prądu pozwalają prosumentom na bieżąco śledzić zużycie energii. Takie rozwiązanie zapewnia pełną kontrolę nad ilością wytworzonej energii, a także poziomem jej zużycia i przekazania do sieci. Rozwiązanie to, poza pełną świadomością, dotyczącą wydolności instalacji fotowoltaicznej, pozwala na rozsądne planowanie wykorzystania energii elektrycznej.
  • Oszczędność na rachunkach za energię – na które składa się zarówno racjonalne zużycie energii, w związku z możliwością bieżącego kontrolowania poboru, jak również możliwość sprzedaży nadwyżek. W okresie zwiększonej produkcji energii – w okresie wiosenno-letnim nadwyżki energii są na bieżąco sprzedawane do sieci. Zyski ze sprzedaży są kumulowane w wirtualnym portfelu prosumenta, z którego następnie są pobierane w okresie zmniejszonej produkcji energii (w okresie jesienno-zimowym), na zakup brakującej energii. Takie rozwiązanie pozwala na realne obniżenie kosztów energii elektrycznej w ujęciu rocznym.

Co więcej, jeżeli powstałe zyski ze sprzedaży energii elektrycznej nie zostaną wykorzystane na zakup energii, wówczas, w portfelu prosumenta powstanie podlegająca zwrotowi nadpłata. Prosument, po upływie 12 miesięcy od zdeponowania środków ze sprzedaży nadwyżki energii może wypłacić kwotę odpowiadającą 20% wartości energii elektrycznej, sprzedanej do sieci w określonym miesiącu.

  • Długoterminowe korzyści z inwestycji – wymiana handlowa, na której oparty jest system net-billing pozwala na osiągnięcie szybszego zwrotu z inwestycji w instalację fotowoltaiczną. W tym modelu zwrot opiera się nie tylko na realnym obniżeniu kosztów eksploatacyjnych, ale dodatkowo na wypłacie zysków, pochodzących ze sprzedaży nadwyżek energii do sieci. To sprawia, że instalacja fotowoltaiczna staje się jeszcze bardziej opłacalna, również w przypadku gospodarstw domowych, w których występuje niewielkie zużycie energii.
  • Zrównoważony rozwój – punkt szczególnie istotny, w dobie pogłębiającego się kryzysu klimatycznego. Korzystny na prosumentów net-billing sprawia, że również prywatna instalacja fotowoltaiczna przyczynia się do zwiększenia ogólnego udziału energii odnawialnej w systemie energetycznym.

Taki model pozwala na stałe zmniejszanie wykorzystania paliw kopalnych, a także na redukcję gazów cieplarnianych, co jest niezwykle ważne w walce z zachodzącymi zmianami klimatycznymi, a korzyści, wynikające ze zrównoważonego rozwoju są niezwykle ważne dla każdego człowieka.

Jakie zmiany czekają nas w bieżącym roku?

Choć system net-billing wypada korzystnie, na tle dotychczasowego systemu odpustowego, to w dalszym ciągu nie wkroczył w ostateczną fazę. Zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającego dyrektywę 2012/27/UE Polska została zobligowana do wprowadzenia zmian w systemie rozliczeń prosumentów. Proces ten, dla zachowania maksymalnej przejrzystości i umożliwienia wdrożenia odpowiednich narzędzi, został podzielony na etapy.

Nowelizacja ustawy weszła w życie 1 kwietnia 2022 roku, wprowadzając przejściowy system odpustów. Do 30 czerwca 2022 roku system odpustowy stosowany był do rozliczeń prosumentów, którzy weszli na rynek w okresie przejściowym.

Po upływie 3-miesięcznego okresu przejściowego nastąpiło automatyczne przeniesienie prosumentów na system net-billingowy, a zgromadzone nadwyżki zostały rozliczone po średniej cenie miesięcznej z czerwca 2022 r.

Obecnie znajdujemy się w fazie trzeciej procesu. Obecnie wszyscy prosumenci rozliczani są zgodnie z zasadami net-billingu, a powstałe nadwyżki energii rozliczane są według średniej ceny rynkowej energii elektrycznej z poprzedniego miesiąca kalendarzowego.

Okres dostosowawczy związany jest z koniecznością dostosowania narzędzi i systemów, umożliwiających rozliczanie wartościowe energii według ceny godzinowej, a także wymagań Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii.

Wprowadzenie CSIRE ro ostatni etap transformacji, zaplanowany na bieżący rok. Od 1 lipca 2024 roku wprowadzony system net-billingu będzie się opierał na rozliczaniu powstałych nadwyżek energii elektrycznej z zastosowaniem taryfy dynamicznej – według cen godzinowych, a także na odrębnym rozliczaniu energii wprowadzonej oraz pobranej.

Co ważne, w ostatecznej formie net-billingu wartość energii dostarczanej do sieci, będzie określana na podstawie wartości cen giełdowych dla danej godziny na rynkach podczas kolejnego dnia. Ceny te wyznaczane będą przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne.

W nowym systemie nie zaplanowano zmian, w zakresie wartości pobranej energii. Tutaj niezmiennie obowiązywać będą stawki zgodne z taryfą sprzedawcy.

Taryfy dynamiczne – czy to korzystna zmiana dla prosumenta?

Obecne ceny energii, stosowane w rozliczeniach z prosumentami opierają się na stałych cenach za 1 kWH w ciągu dnia bądź cenach zmieniających się, w zależności od dnia tygodnia lub godziny. Taryfy dynamiczne mają mieć swoje odzwierciedlenie w czasie rzeczywisty, stanowiąc pełne odzwierciedlenie obecnej sytuacji na giełdzie.

Takie rozwiązanie daje prosumentom możliwość dostosowania bieżącego zużycia energii, wykonując czynności wymagające energii elektrycznej w godzinach, w których obowiązują najniższe ceny. Możliwość swobodnego dopasowania poziomu zużycia do rzeczywistych cen energii, pozwala na uzyskanie realnych zysków, które pozwolą na jeszcze szybsze uzyskanie pełnego zwrotu z instalacji fotowoltaicznej. Jednak dla niektórych konieczność dostosowania użycia energii do obowiązujących stawek giełdowych może stanowić pewne ograniczenie.

Jednak co warte podkreślenia, choć nowelizacja ustawy nakazuje wprowadzenie taryfy dynamicznej, to odbiorcy nie mają obowiązku przechodzenia na taki system rozliczeń. To znaczy, że to prosument będący na net-metering podejmie ostateczną decyzję, dotyczącą tego, która taryfa w jego wypadku będzie najkorzystniejsza.

Poznaj produkty

Poznaj naszą kompleksową ofertę dla Twojego domu. Dobierzemy dla Ciebie odpowiednie rozwiązania odpowiadające gabarytom domu i zapotrzebowaniu na energię.
Baza wiedzy OZE
Chcesz zainwestować w OZE i zastanawiasz się czy fotowoltaika, pompa ciepła to dobre rozwiązanie dla Ciebie? Czytaj nasze poradniki na temat Odnawialnych Źródeł Energi, fotowoltaiki, pomp ciepła, magazynowania energii i znajdź najlepsze rozwiązania dla siebie.